امروزه بازی کردن به فعالیت محبوبی بین افراد تبدیل شده. آدما در هرسنی با گوشی موبایل، تبلت، کامپیوتر شخصی (PC)، لپتاپ (Laptop) یا کنسول خودشون بازی میکنن. همچنین بازی کردن میتونه یه روش عالی برای استراحت کردن بعد از یه روز پرفشار و پراسترس توی محل کار یا مدرسه باشه. با این حال، یکی از مهمترین سوالاتی که افراد میپرسن اینه که آیا بازی کردن طی دراز مدت میتونه به دستگاهها، مخصوصا کامپیوتر و لپتاپ آسیب بزنه؟
خیلیا هستن که به این سوال پاسخهای متفاوتی میدن. بعضیا بدون چون و چرا و با قاطعیت تمام میگن که بازی کردن باعث آسیب دیدن کامپیوتر و لپتاپ میشه. بعضیام بدون توجه به این مسائل، ساعتها غرق در بازی کردن و دنیای بازیا میشن و گذر زمان و اتفاقات دنیای اطراف عین خیالشون هم نیست (درست مثل خودم 
). اما با این وجود، پاسخ این سوال چیه؟ آیا واقعا بازی کردن باعث آسیب دیدن کامپیوتر و لپتاپ میشه یا نه؟ راستش پاسخ این سوال میتونه مثبت و منفی باشه! اما توی این مطلب قراره به زبون آدمیزاد راجب این موضوع توضیح بدم تا برای هممون ساده و قابل فهم باشه و از همه مهمتر اینکه با جزئیات بیشتر با معنی مثبت و منفی آشنا بشیم 
اجرای بازی با نرمافزارهای دیگه فرقی نداره
انجام بازی با اجرای نرمافزارهای دیگه که به کارت گرافیک (GPU) یا پردازنده مرکزی (CPU) نیازه دارن، فرقی نداره. تنها تفاوت اینجاست که بازيا بیشتر جنبهی سرگرمی دارن ولی نرمافزارا بیشتر کاربردی هستن. پس اگر روی کامپیوتر یا لپتاپ یه بازی یا نرمافزار سنگین نصب و استفاده کنین براش فرقی نداره، چون در هر صورت اون بازی و نرمافزار بستگی به کارش میتونه به کارت گرافیک (GPU) یا پردازنده مرکزی (CPU) فشار وارد کنه.
اجرای بازیهای سبک، نیمه سنگین و سنگین
حالا باید دید که چه بازیهایی رو برای بازی کردن روی کامپیوتر یا لپتاپ انتخاب میکنین. اجرای بازیهای سبک مثل شطرنج یا پرندگان خشمگین (Angry Birds) و... که مثل بقیهی نرمافزارا فشار خاصی به سیستم وارد نمیکنن، ایرادی نداره و شما میتونین تا ساعتها به بازی کردن ادامه بدین. اما وقتی به بازیهای نیمه سنگین یا سنگین میرسیم، قضیه یه مقدار متفاوت و جدیتر میشه! طبیعتا این بازیا نسبت به بازیای سبک فشار بیشتری به سیستم وارد میکنن اما سیستم هم تا یه جایی توان تحمل و مدیریت این فشار رو داره. اما خب تا چه جایی؟ اگه سیستم شما بتونه یه بازی سنگین یا نیمه سنگین رو با نهایت کیفیت یا گرافیک بالا به راحتی اجرا کنه، خب در این صورت سیستم شما به راحتی میتونه از پس مدیریت فشار اون بازی بربیاد و شاید اینقدر قدرتمند باشه که اصلا براش فشار خاصی محسوب نشه اما وقتی سیستم شما توان کافی نداشته باشه، توی اجرای بازیا به مشکل برمیخوره، مخصوصا زمانی که پردازنده گرافیکی (GPU) ضعیف باشه. چون اغلب بازیای گرافیکی و باکیفیت به این قسمت از سختافزار برای به تصویر کشیدن بازی فشار زیادی وارد میکنن.
خب برای حل این مشکل میتونیم از داخل تنظیمات گرافیکی بازی، کیفیت تصویر بازی رو اینقدر کاهش بدیم تا بازی به صورت روان و بدون مشکل اجرا بشه. در این حالت دیگه بازی روان اجرا میشه و لگ (Lag) نمیزنه. این یعنی سیستم شما در حد توانش داره فشار وارد شده توسط بازی رو کنترل میکنه. الان غیر از اینکه گرافیک بازی رو کم کردین، دیگه مشکل خاصی وجود نداره و میتونین به بازی کردن ادامه بدین. اما اگه مثلا سیستم شما توان کافی نداشته باشه و گرافیک بازی رو بیشتر و بیشتر کنین، در این صورت بازی روان و بدون لگ اجرا نمیشه و شایدم بازی اینقدر کند اجرا بشه که قادر به بازی کردن نباشین! در این صورت سیستم شما زیر فشار و استرس زیادی قرار داره که باعث داغ شدن هم میشه و در نتیجه میتونه به سیستم شما آسیب بزنه. چون در واقع مثل اینه که شما بخواین با یه پراید، یه نیسان رو بکسل کنین و بکشین ولی این از توان اون پراید بیچاره خارجه 
نگذارین کامپیوتر و لپتاپ خیلی داغ بشه
بازی یا نرمافزار فرقی نداره، در هرصورت هردو نیاز به انرژی دارن. حالا اگه یه بازی و نرمافزاری سنگین باشه یا بهینه نباشه، به انرژی بیشتری نیاز داره و در نتیجه گرمای بیشتری تولید میکنه. البته بسته به فعالیتی که انجام میدین، گرم شدن و حتی داغ شدن سیستم میتونه عادی باشه ولی مسئله زمانی غیرعادی و خطرناک میشه که سیستم بیش از حد داغ بشه که اصطلاحا بهش میگن سیستم اُورهیت (Overheat) کرده. اُورهیت کردن یا همون داغ شدن بیش از حد میتونه باعث آسیب دیدن سیستم طی دراز مدت و حتی سوختن قطعات بشه! البته دیگه اغلب پردازندههای مرکزی (CPU) و پردازندههای گرافیکی (GPU) مدرن که توی کامپیوترا و لپتاپها به کار میرن، یه سری محافظهایی هم برای جلوگیری از داغ شدن بیش از حد دارن. مثالا یکی از راهها برای وقتی که سیستم با مشکل داغی بیش از حد روبهرو میشه، کاهش کارایی پردازنده مرکزی یا پردازنده گرافیکی هست تا دما هم کاهش پیدا کنه. اینجاست که میبینیم سیستم بخاطر داغ شدن بیش از حد کند میشه یا توی بازی لگ میزنه! البته این کار به تنهایی کافی نیست و راههای بیشتری برای خنک نگه داشتن سیستم وجود داره.
خب حالا چیکار کنیم که سیستم بیش از حد داغ نشه؟ راه حل اول اینکه در حد توانش از کامپیوتر یا لپتاپ کار بکشین، نه اینکه بیش از حد توانش بهش فشار بیارین تا سیستم دفعات زیادی اورهیت بشه یا طی دراز مدت با دمای بسیار بالا و خطرناک کار کنه! راه حل دوم اینکه از کامپیوتر و لپتاپ توی جاهای خنک استفاده کنین. راه حل سوم اینکه کامپیوتر یا لپتاپ رو در محلی استفاده کنین که هوا به خوبی درونش جریان داشته باشه. مثلا وقتی کیس کامپیوتر رو جایی قرار میدین که راههای ورود و خروج هوای کیس بسته نشده باشه، هوا هم به راحتی میتونه داخل کیس جریان داشته باشه تا داخل کیس رو هوای گرم پر نکنه. توی لپتاپ هم فرقی نمیکنه و اگه مثلا لپتاپ روی سطحی مثل فرش یا پتو قرار بگیره که راههای ورود هوا که زیر لپتاپ قرار دارن بسته بشه، اونوقت هوا به خوبی وارد لپتاپ نمیشه و همین مسئله هم باعث سریعتر گرم شدن یا داغ کردن لپتاپ میشه!
البته بخاطر طراحی متفاوتی که کامپیوترای رومیزی یا همون کامپیوترای شخصی (PC) با لپتاپها دارن، راههای متفاوتی هم برای خنک کردنشون وجود داره. مثلا توی کامپیوترای شخصی، افراد آزادی عمل بیشتری برای استفاده از سیستمهای خنک کنندهی مختلف یا فنهای قوی و بزرگ توی کیس کامپیوترا دارن. همچنین اندازهی بزرگ کیس کامپیوترا باعث میشه تا هوای بیشتری هم داخلش جریان پیدا کنه. اما توی لپتاپها بخاطر اندازهی کوچیک و جمع و جوری که دارن، ماجرا فرق میکنه و استفاده از یه سیستم خنک کنندهی خوب داخل لپتاپها و کنترل دما به یکی از چالشهای اصلی سازندگان تبدیل شده! مثلا شما وقتی یه لپتاپ میخرین، برعکس کامپیوترای شخصی نمیتونین در کیس رو باز کنین و سیستم خنک کننده رو تغییر بدین یا از فنهای بزرگتر و قویتری استفاده کنین! بلکه باید از همون سیستم خنک کنندهای که شرکت سازنده روی لپتاپ شما گذاشته استفاده کنین یا اینکه پول بیشتری خرج کنین و یه لپتاپ با سیستم خنک کنندهی بهتر تهیه کنین 
خب همین طراحی جمع و جور که باعث میشه لپتاپها قابل حمل باشن، باعث میشه تا حجم هوای کمتری هم داخلشون جریان پیدا کنه و همینطور همهی قطعات به صورت فشرده داخل اون بیلبیلکها قرار بگیرن که البته باید محدودیتهای سیستمهای خنک کننده رو هم بهشون اضافه کنیم که همهی اینا باعث میشن لپتاپها زودتر گرم بشن. حالا اگه بدنهی لپتاپ شما فلزی هم باشه، سریعتر گرم میشه و شاید زیر فشار زیاد و بارهای سنگین پردازشی هم داغ بشه که عادیه، چون بالاخره فلز رسانای گرماست. البته گرم یا داغ شدن بدنهی فلزی شاید از نظر خیلیا بد باشه ولی یه خوبی هم داره و اونم اینه که باعث میشه گرمای داخل لپتاپ به وسیلهی بدنه دفع بشه با همهی این حرفایی که زدم، توی لپتاپها نسبت به کامپیوترای شخصی بیشتر باید حواستون به دما و گرما باشه و اگه یکم ملاحظه کنین و صبح تا شب لپتاپ بیچاره رو تحت فشار و استرس قرار ندیدن که حسابی جوش بیاره، میتونین هم با دستگاهتون بازی کنین و هم طی دراز مدت آسیب جدی به لپتاپتون وارد نشه و بتونین چندسالی بدون مشکل ازش استفاده کنین. مثلا بعد از دو سه ساعتی که بازی سنگین یا نیمه سنگین انجام دادین، یه نیم ساعتی هم به اون لپتاپ بیچاره مهلت بدین تا یکم استراحت کنه و خنک بشه
یکی دیگه از تفاوتهای لپتاپها با کامپیوترای شخصی به منبع تغدیهی اونا برمیگرده. برخلاف کامپیوترای شخصی، لپتاپها از باتری به عنوان منبع تغذیه استفاده میکنن، مگه اینکه به شارژ وصل باشن. وقتی شما یه بازی اجرا میکنین، همهی سختافزار لپتاپ درگیر میشه. حالا اگه شما یه بازی سنگین اجرا کنین که بار پردازشی زیادی روی دوش لپتاپ بگذاره، باتری توان تامین انرژی تمام قطعات برای استفاده از حداکثر قدرت پردازشی رو نداره و به همین خاطر بازی روان اجرا نمیشه یا لگ میزنه. این مشکل رو میتونین با وصل کردن شارژر به لپتاپ حل کنین ولی باید به چندتا نکته هم دقت کنین تا باتری لپتاپ شما بیشتر عمر کنه! مثلا وقتی باتری لپتاپ هنوز به طور کامل شارژ نشده باشه، وقتی که به شارژر وصل بشه شروع به شارژ شدن میشه. حالا اگه شما این وسط با لپتاپ کار کنین، باتری بیچاره با خودش میمونه که شارژ بشه یا شارژدهی کنه؟!؟!؟!
به همین خاطره که موقع شارژ شدن اگه با دستگاه کار کنین، دمای باتری زیاد میشه و در نتیجه فشار و استرس بیشتری به باتری وارد شده که در نهایت باعث کاهش طول عمر باتری میشه. البته توی کارای سبک و کمی تا حدودی نیمه سنگین یا شرایط اضطراری میتونین هنگام شارژ از لپتاپ استفاده کنین که باعث ایجاد مشکل خاصی هم نمیشه. اما مشکل اصلی وقتی شروع میشه که هنگام شارژ شدن، فعالیتهای سنگین مثل نرمافزارا یا بازیای سنگین هم انجام بدین تا دمای باتری لپتاپ حسابی بالا بره و باتری بیچاره زیر فشار و استرس زیاد و البته خطرناکی هم قرار بگیره 
البته هستن نرمافزارایی هم که باعث میشن باتری لپتاپ از یه حدی (مثلا ۶۰ درصد) بیشتر شارژ نشه و به جای باتری از شارژر به عنوان منبع تغذیه استفاده بشه. اما میتونین موقع اجرای نرمافزارا و بازیای سنگین، باتری لپتاپ رو به طور کامل و ۱۰۰ درصد شارژ کنین و بعد با شارژر از لپتاپ استفاده کنین. در این حالت دیگه باتری به طور کامل شارژ شده و نیازی به شارژ شدن نداره، به همین خاطر لپتاپ از شارژر به عنوان منبع تغذیه استفاده میکنه. این روش به نظر خوب میاد ولی بازم یه مشکل کوچولو داره. اما چه مشکلی؟ توی این حالت درسته که دیگه استرس شارژ شدن روی باتری نیست ولی بازم افرایش دمای لپتاپ یا افزایش دمای بدنه یا گرم شدن داخل لپتاپ میتونه باعث افزایش دمای باتری هم بشه. پس بهتره لپتاپها رو بیشتر ازشون مراقبت کنین و تا جای ممکن سعی کنین اونا رو خنک نگه دارین، نه اینکه برای مدت زیادی تحت فشار، استرس و دمای بالا و خطرناک باهاشون کار کنین.
آیا از کولپد (Coolpad) برای خنک کردن لپتاپ استفاده کنیم؟
پاسخ به این سوالم میتونه مثبت یا منفی باشه. البته بعضی وقتام بین علما اختلاف میافته و یه سری از افراد میگن که اگه میخوای لپتاپت سالم باشه و عمر کنه و... با کولپد ازش استفاده کن. بعضیام یه کولپد میخرن و بعد ازش انتظار دارن که مثل یخچال، پنکه یا کولرگازی عمل کنه اما حقیقت اینه که کولپد برای این درست نشده که لپتاپ شما رو زیر فشار سنگین مثل یخچال خنک کنه، چون در هرصورت بدنهی لپتاپ شما گرم میشه و شما هم اون گرما رو احساس میکنین! پس اگه اینطوریه، کولپد به چه دردی میخوره؟ ببینین، کولپدها بسته به نوع و قیمتشون سطحی از کارایی رو ارائه میدن. توی کولپدها از فنهای دمنده و مکنده استفاده میشه. فنهای دمنده هوا رو به داخل لپتاپ هدایت میکنن و فنهای مکنده هوای گرم داخل لپتاپ رو خارج میکنن.
در واقع کولپد بیشتر به جای اینکه مثل یخچال، پنکه یا کولرگازی عمل کنه، برای این ساخته شده که به ورود و خروج جریان هوا داخل لپتاپ کمک کنه. البته بعضیام هستن که همیشه تحت هرشرایطی از کولپد استفاده میکنن، ولی واقعا استفاده ازش ضروریه؟ راستش نه، استفاده از کولپد اصلا و به هیچ وجه ضروری نیست و بلکه توی بسیاری از شرایط لازم هم نیست. چون سیستم خنک کنندهی لپتاپ توی اغلب شرایط کافیه و استفاده از کولپد در عمل تاثیر خاصی نمیگذاره
پس توی چه شرایطی از کولپد استفاده کنیم؟ توی شرایطی که سیستم خنک کنندهی لپتاپ ضعیفه و به خوبی از پس تهویهی هوای داخل لپتاپ برنمیاد. یا در شرایطی که طی دراز مدت میخوایم از لپتاپ استفادهی سنگین بکنیم و نیاز داریم که هوای خنک رو با سرعت بیشتری به داخل لپتاپ هدایت کنیم یا هوای گرم داخل لپتاپ رو با سرعت بیشتری خارج کنیم. وگرنه اگه لپتاپ یه سیستم خنک کنندهی مناسب و کارآمد داشته باشه، بدون نیاز به کولپد میتونین ازش برای کارای سبک و نیمه سنگین و حتی سنگین هم استفاده کنین. فقط کافیه نکاتی که تا اینجا بهتون گفتمو رعایت کنین 
بازی کردن میتونه به موس یا کیبورد صدمه بزنه؟
حقیقتا وقتی با کامپیوتر یا لپتاپ بازی میکنیم، بیشتر از حد معمول از موس و صفحه کلید استفاده میکنیم. حالا این سوال پیش میاد که آیا بازی کردن میتونه به موس و صفحه کلید آسیب بزنه؟ خب جواب این سوال بیشتر به طرز بازی کردن خودتون برمیگرده تا اینکه تقصیر رو گردن بازی و بازی کردن بندازیم! مثلا اگه مثل بچهی آدم و به طور ملایم با موس و کیبورد رفتار بشه، میتونین تا سالها بدون مشکل از اون موس و کیبورد استفاده کنین. ولی اگه هیجان زده بشین و مثل یه هیولا موقع بازی کردن اون موس و کیبورد بیچاره رو مورد ضرب و شتم قرار بدین، اونوقت دیگه مشکل از خودتونه البته این موضوع توی کامپیوترای شخصی با یکم هزینه کردن حل میشه، چون این قطعات به راحتی از کامپیوتر جدا و تعویض میشن. اما مشکل اصلی زمانی پیش میاد که کیبورد یا ترکپد لپتاپ رو داغون کرده باشین. از اونجایی که تعویض این قطعات توی لپتاپها نسبت به کامپیوترای شخصی سختتره، هزینهی بیشتری هم براتون ایجاد میکنه. پس بهتره برای محکم کاری هم که شده، موقع بازی کردن با لپتاپ آروم باشین یا از موس، کیبورد و دستهی جداگانه استفاده کنین
کنسول بازی بخریم یا کامپیوتر و لپتاپ گیمینگ؟
این سوالیه که برای خیلیا پیش میاد ولی جوابش بیشتر به خودتون بستگی داره. کامپیوتر گیمینگ، لپتاپ گیمینگ یا کنسول بازی، هرکدوم مزایا و معایب خودشون رو دارن. اگه فقط میخواین بازی کنین و از پس هزینهی بازیهای کنسول هم برمیاین، پس خرید کنسول بازی انتخاب هوشمندانهایه. البته خرید کنسول شامل لذت بردن از بازیهای اختصاصی اون کنسول هم میشه که این تجربه رو نمیتونین توی کامپیوترا و لپتاپهای گیمینگ به دست بیارین! اگه در کنار بازی کردن هم میخواین کارای نرمافزاری انجام بدین، خرید یه کامپیوتر و لپتاپ انتخاب عاقلانهایه. حالا اینکه کامپیوتر یا لپتاپ مخصوص بازی تهیه کنین، بیشتر به شرایط خودتون برمیگرده.
لپتاپها ساخته شدن برای اینکه بتونن جمع و جور و قابل حمل باشن، درست برعکس کامپیوترای رومیزی! اگه همیشه در حال سفر هستین یا میخواین توی هرجا و مکانی بازی کنین، پس برین سراغ خرید لپتاپ گیمینگ. البته این حرفم به این معنی نیست که با بقیهی لپتاپها نمیشه بازی کرد. بلکه منظورم اینه که لپتاپهای گیمینگ برای بازی کردن ساخته شدن و اصلا از طراحی گرفته تا قدرت سختافزاری، سیستم خنک کننده، تهویه هوا و... با بقیهی لپتاپها فرق دارن. وگرنه با بقیهی لپتاپها هم میشه بسته به قدرت و توانشون بازی کرد. اگه هم دائما در حال سفر کردن یا جابهجایی نیستین، خرید یه کامپیوتر گیمینگ نسبت به لپتاپ گیمینگ عاقلانهتره. عاقلانه بر چه اساس؟ دلایل مختلفی میشه آورد، مثل تعمیر، تعویض و ارتقاء راحتتر قطعات کامپیوترای شخصی نسبت به لپتاپها. همینطور میتونین از سیستمهای خنک کنندهی مختلفی داخل کیس کامپیوترای شخصی استفاده کنین که به راحتی خنک نگه داشتن سختافزار شما رو تا ساعتها تحت فشار و استرس زیاد تضمین میکنن.
همچنین کامپیوترای شخصی میتونن سختافزار قویتری نسبت به لپتاپها داشته باشن. مثلا شما یه لپتاپ و کامپیوتر گیمینگ با مشخصات فنی یکسان دارین ولی در عمل اون کامپیوتر گیمینگ از قدرت پردازشی بیشتری برخوداره! ولی چرا؟ چون بخاطر محدودیتهایی که توی طراحی لپتاپها و همینطور مشکلاتی که برای دفع حرارت توی این ماسماسکها وجود داره، سازندگان از نسخهی کوچیکتر و البته ضعیفتر شدهی قطعات سختافزاری مثل پردازنده مرکزی (CPU) و پردازنده گرافیکی (GPU) توی لپتاپها استفاده میکنن. خب دلیلش هم معلومه دیگه، چون سازندگان میخوان این قطعات توی اندازهی دستگاهی مثل لپتاپ جا بشه و همینطور گرمای کمتری تولید کنه. اگه هم اینقدر پولدار باشین که همهی اینا رو باهم تهیه کنین، بهتون تبریک میگم چون در این صورت شما یه پکیج فول آپشن دارین در نهایت این مطلب رو با این جمله تموم میکنم که بازی کردن به کامپیوتر و لپتاپ آسیب نمیزنه، بلکه این شما هستین که باید مراقب کامپیوتر و لپتاپ باشین تا آسیب نبینن
